my gloom is larger and runs deeper

..

Η Ελληνική αστική ατμόσφαιρα παλαιότερων δεκαετιών, όπου στο λεωφορείο οι άντρες σηκωνόταν για να κάτσουν όσες γυναίκες ήταν όρθιες και δεν μπορείς παρά να χασκογελάσεις λίγο αυτάρεσκα παρόλη την καταπίεση του φύλου μου, κατάφωρα, καθημερινά, μια ζωή, σε χίλια δυό επίπεδα. Η Ελληνική ατμόσφαιρα μιας γειτονιάς άλλων δεκαετιών, όπου οι γυναίκες φουκαλίζουν τον οντά και ρίχνουν νερά στις αυλές τους και κυλάει αυτό στα σκαλάκια και καλημερίζονται και πίνουν καφέδες και το μεσημέρι βγαίνει διαφορετική μυρωδιά από κάθε σπίτι και τα μυστικά είναι καλά κρυμμένα στον όποιον παρατηρητή. Το ελληνικό μπακάλικο πολλά χρόνια πριν, με ντόπια προιόντα αραδιασμένα στα ράφια, περιποιημένα, καθαρά, με φροντίδα, μια απίστευτη ποικιλία και αφθονία χρωμάτων ακόμη και μπροστά στα δικά μου μάτια που δεν μεγάλωσα μέσα στην φτώχεια και την πείνα. Το παλιό ζαχαροπλαστείο, όπου ακόμη και οι καραμέλες είναι στοιβαγμένες μία μία με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούν ωραία σχήματα και έρχονται και σε κερνάνε και ένα λουκουμάκι. Τα θρυλικά πάθη αποτυπωμένα σε ονόματα οδών όπως "η καρδιά που δακρύζει από πόνο". Τα κάποτε απενεχοποιημένα αλλά επίσης δύσκολα πάθη που αποτυπώνονται σε οδούς με ονόματα όπως "το σοκάκι των εθισμένων". Η ευλάβεια των πιστών, η προνομιούχος θέση του ιερέα, η πανταχού παρών ύπαρξη της θρησκείας. Η εθνική περηφάνεια. Ένα μικρό κομμάτι της Τουρκίας του σήμερα.

Και τώρα το μεγάλο κομμάτι. Μια απίστευτα καθαρή Πόλη, όχι μόνο στο κέντρο αλλά και στις περιφέρειες της, ρέματα που δεν είναι μπαζωμένα και βρώμικα, αλλά καθαρά και περιποιημένα, επαγγελματίες στον τουρισμό παντού, επαγγελματίες με τόσο ευχάριστο και όχι γραφικό τρόπο που θα τους έλεγες γνήσια φιλόξενους και εγώ πάντως το είπα. Άψογες συγκοινωνίες με λεωφορείο, λεωφορειάκι, τραμ, τελεφερίκ, καραβάκι, κτλ κτλ για να εξυπρετήσουν 12 εκατ. ανθρώπων απλωμένων σε μια τοπογραφία λόφων και θάλασσας που μαγεύει με τη θέα της. Απουσία καρικατούρας. Δηλαδή έψαχνα και δεν βρήκα ένα μαγαζάκι να πουλάει το 'προφανές' -αρκουδάκι κάποιου είδους που να γράφει επάνω "Turkey", συναφή μπρελόκ, κτλ. Απουσία αγένειας. Ανάσα. Δεν άκουσα κανέναν να ουρλιάζει στο κινητό του, δεν με έσπρωξε κανένας στον δρόμο, δεν μου έκλεισε κανένας την πόρτα στα μούτρα. Πανεπιστήμια κρατικά και ιδιωτικά σε όμορφες τοποθεσίες, καθαρά και φιλόξενα, Παρασκευή απόγευμα και οι καταπληκτικές τους βιβλιοθήκες να είναι γεμάτες. Γυναίκες με καλυμμένα μαλλιά, γυναίκες με φουξ μαλλιά, γυναίκες με μαλλιά κομμωτηρίου και απουσία γυναικών με οξυζεναρισμένα μαλλιά. Γυναίκες με μακριές κελεμπίες, γυναίκες με ταγέρ, γυναίκες με τζην, γυναίκες πανκιά, γυναίκες με μίνι, γυναίκες με στυλάκια που ζήλεψα. Πάρκα. Που η έκταση τους είναι σχεδόν ίση με την πόλη που ζω. Διάσπαρτα παντού. Όχι ανάμεσα από πολυκατοικίες αλλά ανάμεσα από όμορφα σπίτια, θαυμάσια αρχοντικά και ταπεινά διώροφα με κήπους. Πεζοδρόμια. Όχι σπασμένα.

Η Ίστανμπουλ Μόντερν γεμάτη από έργα νέων καλλιτεχνών που γεννήθηκαν την ίδια χρονιά με μένα. Και πολλές γυναίκες ανάμεσα τους. Σε σημείο που αναρωτιόμουν μπας και το έκαναν επίτηδες τα 2 στα 3 έργα να είναι έργα γυναικών, μπορεί να μην ήταν τόσα αλλά τόσα μου φάνηκαν όπως κοιτούσα τα ονόματα με έκπληξη. Δεν θέλω να φύγω, σκεφτόμουν καθώς λιαζόμουν ένα πρωί έξω από ένα πρώην βιομηχανικό κτίριο και ρουφούσα ένα μείγμα λεμονάδας, lime, δυόσμου και δεν ξέρω γω και τί άλλο που μπροστά στο χυμό της Αμίτα που σου προσφέρεται να ρουφήξεις εδώ μου φαινόταν η απόλυτη χλίδα. Περιέργως εκείνη τη στιγμή σκεφτόμουν τους Cinematic Orchestra. Ακόμη πιο περιέργως εκείνη τη στιγμή ακούστηκε ένα τραγούδι τους να παίζει, είχαν και συναυλία σύντομα σε εκείνον τον χώρο. Περιέργως με έπιασε μια θλίψη, η θλίψη που με πιάνει όταν συνειδητοποιώ ότι εδώ που είμαι ποτέ δεν αντιστοιχεί αυτό που έχω στο μυαλό μου με το τί γίνεται εκεί έξω, και εκείνη την στιγμή μπορεί να ήταν μια αφορμή το τραγούδι αλλά θυμήθηκα με πίκρα ότι σε κανονικές συνθήκες, η αντιστοιχία του τί γίνεται στο μυαλό μου και το έξω, υπάρχει.

Συνήθως στα ταξιδιωτικά ποστ που έγραφα είχα ρε παιδί μου κάτι να πω έτσι πιο διαφορετικό, πιο φευγάτο, έπαιζα στο γήπεδο μου ένα πράμα. Στην Κωσταντινούπολη ένοιωσα σα να έφυγα από το χωριό μου για πρώτη φορά και να με πήγαν στην μεγάλη πόλη. Σα να βγήκα πρώτη φορά εξωτερικό. Σα να είδα πρώτη φορά αυτονόητα πράγματα και την αισιοδοξία μιας χώρας που πάει καλά. Περίμενα τα κλισέ. Ότι θα με μαγέψει το παλιό και ότι όποια σύγχρονη ανάπτυξη θα είναι τόσο έντονη και βίαιη που θα με ξενερώσει. Τίποτα από αυτά. Το χθες που ζεί και σήμερα, το σήμερα που φαίνεται να τους βγαίνει φυσιολογικά. Ούτε μία, ούτε δύο ταχύτητες. Πολλές ταχύτητες, νωχελικές και γρήγορες, και προς όλες τις μεριές. Ζήλεψα.

Είμαι έξω από το σταθμό των τρένων, σε 10' φεύγουμε για Θεσ/νίκη, οι άλλοι είναι μέσα αλλά λέω ας κάνω ένα τσιγάρο. Ο χρόνος που χρειάζεται για να γυρίσεις το κεφάλι στη γωνιά για να ανάψεις το τσιγάρο, ένα δυνατό μπαμ, να γυρίζω έκπληκτη και να βλέπω στα λίγα μέτρα ένα αυτοκίνητο να φλέγεται και να συνειδητοποιώ ότι δεν πρέπει να τρέξω προς τα εκεί για να δω τί έγινε αλλά να τρέξω μαζί με τόσους άλλους όσο πιο μακριά γίνεται γιατί μπορεί να γίνει κι άλλη έκρηξη. Και τρέχω μέσα στο σταθμό, χαιρετώ καινούριους και παλιούς φίλους, σύντομο briefing για το state of terrorism σήμερα στην Τουρκία, μπαίνω στο τρένο με τους υπόλοιπους και αναχωρούμε. Μα πιο ταιριαστή αποχώρηση από την Πόλη και με προορισμό την Ελλάδα δεν θα μπορούσα να φανταστώ.